Czujniki indukcyjne działają bezdotykowo. Wykrywają metalowe obiekty poruszające się w ich polu pomiarowym.
Oscylator wytwarza za pomocą obwodu oscylacyjnego zmienne pole elektromagnetyczne, który wychodzi z aktywnej powierzchni czujnika. Prądy wirowe są indukowane w każdym metalowym przedmiocie zbliżającym się od strony czołowej, który pobiera energię z oscylatora. Powoduje to zmianę poziomu na wyjściu oscylatora, który przełącza stopień wyjściowy w przypadku czujników cyfrowych za pomocą wyzwalacza Schmitta lub wpływa na analogowy sygnał wyjściowy w przypadku czujników pomiarowych w zależności od odległości od obiektu.
Międzynarodowa norma EN 60947-5-2 definiuje odległość przełączania w następujący sposób: Odległość przełączania jest to odległość, z której standardowa płytka pomiarowa poruszająca się w kierunku powierzchni aktywnej wyłącznika zbliżeniowego powoduje zmianę sygnału.
W przypadku wykrywania folii aluminiowych lub materiałów powlekanych metalem można osiągnąć odległość wykrywania zbliżoną do odległości wykrywania stali. Nominalna odległość przełączania Sn zależy od składu i grubości warstw.
Ten stały odstęp znacznie zwiększa elastyczność w konstrukcji systemu i instalacji czujników. Jednak zalety czujników Baumer wykraczają ponad to: są one na przykład najszybsze w swojej klasie w odniesieniu do odległości przełączania i mają wyjątkowo wysokie rezerwy przełączania.
Histereza jest różnicą pomiędzy punktem włączenia i wyłączenia w miarę zbliżania się i oddalania płytki pomiarowej od inicjatora. Wbudowana histereza zapobiega błędnemu przełączaniu, gdy pojawiają się drgania mechaniczne.
Częstotliwość przełączania ustalona zgodnie z metodą pomiarową EN 60947-5-2 stanowi maksymalną możliwą liczbę przełączeń na sekundę.